పంచమోఽధ్యాయః (దేవీదూతసంవాదం)|| ఉత్తమ చరితమ్ || అస్య శ్రీ ఉత్తమచరితస్య రుద్ర ఋషిః, అనుష్టుప్ ఛందః, శ్రీమహాసరస్వతీ దేవతా, భీమా శక్తిః, భ్రామరీ బీజం, సూర్యస్తత్త్వం, సామవేద ధ్యానం, శ్రీమహాసరస్వతీప్రీత్యర్థే ఉత్తమచరిత పారాయణే వినియోగః | ధ్యానం – ఘంటాశూలహలాని శంఖముసలే చక్రం ధనుః సాయకం హస్తాబ్జైర్దధతీం ఘనాంతవిలసచ్ఛీతాంశుతుల్యప్రభామ్ | గౌరీదేహసముద్భవాం త్రిజగతామాధారభూతాం మహా- -పూర్వామత్ర సరస్వతీమనుభజే శుంభాదిదైత్యార్దినీమ్ || || ఓం క్లీం || ఋషిరువాచ || 1 ||
పురా శుంభనిశుంభాభ్యామసురాభ్యాం శచీపతేః | త్రైలోక్యం యజ్ఞభాగాశ్చ హృతా మదబలాశ్రయాత్ || 2 ||
తావేవ సూర్యతాం తద్వదధికారం తథైందవమ్ | కౌబేరమథ యామ్యం చ చక్రాతే వరుణస్య చ || 3 ||
తావేవ పవనర్ధిం చ చక్రతుర్వహ్నికర్మ చ | తతో దేవా వినిర్ధూతా భ్రష్టరాజ్యాః పరాజితాః || 4 ||
హృతాధికారాస్త్రిదశాస్తాభ్యాం సర్వే నిరాకృతాః | మహాసురాభ్యాం తాం దేవీం సంస్మరంత్యపరాజితామ్ || 5 ||
తయాస్మాకం వరో దత్తో యథాఽఽపత్సు స్మృతాఖిలాః | భవతాం నాశయిష్యామి తత్క్షణాత్పరమాపదః || 6 ||
ఇతి కృత్వా మతిం దేవా హిమవంతం నగేశ్వరమ్ | జగ్ముస్తత్ర తతో దేవీం విష్ణుమాయాం ప్రతుష్టువుః || 7 ||
దేవా ఊచుః || 8 ||
నమో దేవ్యై మహాదేవ్యై శివాయై సతతం నమః | నమః ప్రకృత్యై భద్రాయై నియతాః ప్రణతాః స్మ తామ్ || 9 ||
రౌద్రాయై నమో నిత్యాయై గౌర్యై ధాత్ర్యై నమో నమః | జ్యోత్స్నాయై చేందురూపిణ్యై సుఖాయై సతతం నమః || 10 ||
కల్యాణ్యై ప్రణతామృద్ధ్యై సిద్ధ్యై కుర్మో నమో నమః | నైరృత్యై భూభృతాం లక్ష్మ్యై శర్వాణ్యై తే నమో నమః || 11 ||
దుర్గాయై దుర్గపారాయై సారాయై సర్వకారిణ్యై | ఖ్యాత్యై తథైవ కృష్ణాయై ధూమ్రాయై సతతం నమః || 12 ||
అతిసౌమ్యాతిరౌద్రాయై నతాస్తస్యై నమో నమః | నమో జగత్ప్రతిష్ఠాయై దేవ్యై కృత్యై నమో నమః || 13 ||
యా దేవీ సర్వభూతేషు విష్ణుమాయేతి శబ్దితా | నమస్తస్యై || 14 ||
నమస్తస్యై || 15 ||
నమస్తస్యై నమో నమః || 16 ||
యా దేవీ సర్వభూతేషు చేతనేత్యభిధీయతే | నమస్తస్యై || 17 ||
నమస్తస్యై || 18 ||
నమస్తస్యై నమో నమః || 19 ||
యా దేవీ సర్వభూతేషు బుద్ధిరూపేణ సంస్థితా | నమస్తస్యై || 20 ||
నమస్తస్యై || 21 ||
నమస్తస్యై నమో నమః || 22 ||
యా దేవీ సర్వభూతేషు నిద్రారూపేణ సంస్థితా | నమస్తస్యై || 23 ||
నమస్తస్యై || 24 ||
నమస్తస్యై నమో నమః || 25 ||
యా దేవీ సర్వభూతేషు క్షుధారూపేణ సంస్థితా | నమస్తస్యై || 26 ||
నమస్తస్యై || 27 ||
నమస్తస్యై నమో నమః || 28 ||
యా దేవీ సర్వభూతేషు ఛాయారూపేణ సంస్థితా | నమస్తస్యై || 29 ||
నమస్తస్యై || 30 ||
నమస్తస్యై నమో నమః || 31 ||
యా దేవీ సర్వభూతేషు శక్తిరూపేణ సంస్థితా | నమస్తస్యై || 32 ||
నమస్తస్యై || 33 ||
నమస్తస్యై నమో నమః || 34 ||
యా దేవీ సర్వభూతేషు తృష్ణారూపేణ సంస్థితా | నమస్తస్యై || 35 ||
నమస్తస్యై || 36 ||
నమస్తస్యై నమో నమః || 37 ||
యా దేవీ సర్వభూతేషు క్షాంతిరూపేణ సంస్థితా | నమస్తస్యై || 38 ||
నమస్తస్యై || 39 ||
నమస్తస్యై నమో నమః || 40 ||
యా దేవీ సర్వభూతేషు జాతిరూపేణ సంస్థితా | నమస్తస్యై || 41 ||
నమస్తస్యై || 42 ||
నమస్తస్యై నమో నమః || 43 ||
యా దేవీ సర్వభూతేషు లజ్జారూపేణ సంస్థితా | నమస్తస్యై || 44 ||
నమస్తస్యై || 45 ||
నమస్తస్యై నమో నమః || 46 ||
యా దేవీ సర్వభూతేషు శాంతిరూపేణ సంస్థితా | నమస్తస్యై || 47 ||
నమస్తస్యై || 48 ||
నమస్తస్యై నమో నమః || 49 ||
యా దేవీ సర్వభూతేషు శ్రద్ధారూపేణ సంస్థితా | నమస్తస్యై || 50 ||
నమస్తస్యై || 51 ||
నమస్తస్యై నమో నమః || 52 ||
యా దేవీ సర్వభూతేషు కాంతిరూపేణ సంస్థితా | నమస్తస్యై || 53 ||
నమస్తస్యై || 54 ||
నమస్తస్యై నమో నమః || 55 ||
యా దేవీ సర్వభూతేషు లక్ష్మీరూపేణ సంస్థితా | నమస్తస్యై || 56 ||
నమస్తస్యై || 57 ||
నమస్తస్యై నమో నమః || 58 ||
యా దేవీ సర్వభూతేషు వృత్తిరూపేణ సంస్థితా | నమస్తస్యై || 59 ||
నమస్తస్యై || 60 ||
నమస్తస్యై నమో నమః || 61 ||
యా దేవీ సర్వభూతేషు స్మృతిరూపేణ సంస్థితా | నమస్తస్యై || 62 ||
నమస్తస్యై || 63 ||
నమస్తస్యై నమో నమః || 64 ||
యా దేవీ సర్వభూతేషు దయారూపేణ సంస్థితా | నమస్తస్యై || 65 ||
నమస్తస్యై || 66 ||
నమస్తస్యై నమో నమః || 67 ||
యా దేవీ సర్వభూతేషు తుష్టిరూపేణ సంస్థితా | నమస్తస్యై || 68 ||
నమస్తస్యై || 69 ||
నమస్తస్యై నమో నమః || 70 ||
యా దేవీ సర్వభూతేషు మాతృరూపేణ సంస్థితా | నమస్తస్యై || 71 ||
నమస్తస్యై || 72 ||
నమస్తస్యై నమో నమః || 73 ||
యా దేవీ సర్వభూతేషు భ్రాంతిరూపేణ సంస్థితా | నమస్తస్యై || 74 ||
నమస్తస్యై || 75 ||
నమస్తస్యై నమో నమః || 76 ||
ఇంద్రియాణామధిష్ఠాత్రీ భూతానాం చాఖిలేషు యా | భూతేషు సతతం తస్యై వ్యాప్త్యై దేవ్యై నమో నమః || 77 ||
చితిరూపేణ యా కృత్స్నమేతద్వ్యాప్య స్థితా జగత్ | నమస్తస్యై || 78 ||
నమస్తస్యై || 79 ||
నమస్తస్యై నమో నమః || 80 ||
స్తుతా సురైః పూర్వమభీష్టసంశ్రయా- -త్తథా సురేంద్రేణ దినేషు సేవితా | కరోతు సా నః శుభహేతురీశ్వరీ శుభాని భద్రాణ్యభిహంతు చాపదః || 81 ||
యా సాంప్రతం చోద్ధతదైత్యతాపితై- -రస్మాభిరీశా చ సురైర్నమస్యతే | యా చ స్మృతా తత్క్షణమేవ హంతి నః సర్వాపదో భక్తివినమ్రమూర్తిభిః || 82 ||
ఋషిరువాచ || 83 ||
ఏవం స్తవాదియుక్తానాం దేవానాం తత్ర పార్వతీ | స్నాతుమభ్యాయయౌ తోయే జాహ్నవ్యా నృపనందన || 84 ||
సాఽబ్రవీత్తాన్ సురాన్ సుభ్రూర్భవద్భిః స్తూయతేఽత్ర కా | శరీరకోశతశ్చాస్యాః సముద్భూతాబ్రవీచ్ఛివా || 85 ||
స్తోత్రం మమైతత్ క్రియతే శుంభదైత్యనిరాకృతైః | దేవైః సమేతైః సమరే నిశుంభేన పరాజితైః || 86 ||
శరీరకోశాద్యత్తస్యాః పార్వత్యా నిఃసృతాంబికా | కౌశికీతి సమస్తేషు తతో లోకేషు గీయతే || 87 ||
తస్యాం వినిర్గతాయాం తు కృష్ణాఽభూత్ సాఽపి పార్వతీ | కాలికేతి సమాఖ్యాతా హిమాచలకృతాశ్రయా || 88 ||
తతోఽంబికాం పరం రూపం బిభ్రాణాం సుమనోహరమ్ | దదర్శ చండో ముండశ్చ భృత్యౌ శుంభనిశుంభయోః || 89 ||
తాభ్యాం శుంభాయ చాఖ్యాతా సాఽతీవ సుమనోహరా | కాప్యాస్తే స్త్రీ మహారాజ భాసయంతీ హిమాచలమ్ || 90 ||
నైవ తాదృక్ క్వచిద్రూపం దృష్టం కేనచిదుత్తమమ్ | జ్ఞాయతాం కాప్యసౌ దేవీ గృహ్యతాం చాఽసురేశ్వర || 91 ||
స్త్రీరత్నమతిచార్వంగీ ద్యోతయంతీ దిశస్త్విషా | సా తు తిష్ఠతి దైత్యేంద్ర తాం భవాన్ ద్రష్టుమర్హతి || 92 ||
యాని రత్నాని మణయో గజాశ్వాదీని వై ప్రభో | త్రైలోక్యే తు సమస్తాని సాంప్రతం భాంతి తే గృహే || 93 ||
ఐరావతః సమానీతో గజరత్నం పురందరాత్ | పారిజాతతరుశ్చాయం తథైవోచ్చైఃశ్రవా హయః || 94 ||
విమానం హంససంయుక్తమేతత్తిష్ఠతి తేఽంగణే | రత్నభూతమిహానీతం యదాసీద్వేధసోఽద్భుతమ్ || 95 ||
నిధిరేష మహాపద్మః సమానీతో ధనేశ్వరాత్ | కింజల్కినీం దదౌ చాబ్ధిర్మాలామమ్లానపంకజామ్ || 96 ||
ఛత్రం తే వారుణం గేహే కాంచనస్రావి తిష్ఠతి | తథాఽయం స్యందనవరో యః పురాఽఽసీత్ ప్రజాపతేః || 97 ||
మృత్యోరుత్క్రాంతిదా నామ శక్తిరీశ త్వయా హృతా | పాశః సలిలరాజస్య భ్రాతుస్తవ పరిగ్రహే || 98 ||
నిశుంభస్యాబ్ధిజాతాశ్చ సమస్తా రత్నజాతయః | వహ్నిరపి దదౌ తుభ్యమగ్నిశౌచే చ వాససీ || 99 ||
ఏవం దైత్యేంద్ర రత్నాని సమస్తాన్యాహృతాని తే | స్త్రీరత్నమేషా కల్యాణీ త్వయా కస్మాన్న గృహ్యతే || 100 ||
ఋషిరువాచ || 101 ||
నిశమ్యేతి వచః శుంభః స తదా చండముండయోః | ప్రేషయామాస సుగ్రీవం దూతం దేవ్యా మహాసురమ్ || 102 ||
ఇతి చేతి చ వక్తవ్యా సా గత్వా వచనాన్మమ | యథా చాభ్యేతి సంప్రీత్యా తథా కార్యం త్వయా లఘు || 103 ||
స తత్ర గత్వా యత్రాస్తే శైలోద్దేశేఽతిశోభనే | తాం చ దేవీం తతః ప్రాహ శ్లక్ష్ణం మధురయా గిరా || 104 ||
దూత ఉవాచ || 105 ||
దేవి దైత్యేశ్వరః శుంభస్త్రైలోక్యే పరమేశ్వరః | దూతోఽహం ప్రేషితస్తేన త్వత్సకాశమిహాగతః || 106 ||
అవ్యాహతాజ్ఞః సర్వాసు యః సదా దేవయోనిషు | నిర్జితాఖిలదైత్యారిః స యదాహ శృణుష్వ తత్ || 107 ||
మమ త్రైలోక్యమఖిలం మమ దేవా వశానుగాః | యజ్ఞభాగానహం సర్వానుపాశ్నామి పృథక్ పృథక్ || 108 ||
త్రైలోక్యే వరరత్నాని మమ వశ్యాన్యశేషతః | తథైవ గజరత్నం చ హృతం దేవేంద్రవాహనమ్ || 109 ||
క్షీరోదమథనోద్భూతమశ్వరత్నం మమామరైః | ఉచ్చైఃశ్రవససంజ్ఞం తత్ప్రణిపత్య సమర్పితమ్ || 110 ||
యాని చాన్యాని దేవేషు గంధర్వేషూరగేషు చ | రత్నభూతాని భూతాని తాని మయ్యేవ శోభనే || 111 ||
స్త్రీరత్నభూతాం త్వాం దేవి లోకే మన్యామహే వయమ్ | సా త్వమస్మానుపాగచ్ఛ యతో రత్నభుజో వయమ్ || 112 ||
మాం వా మమానుజం వాపి నిశుంభమురువిక్రమమ్ | భజ త్వం చంచలాపాంగి రత్నభూతాసి వై యతః || 113 ||
పరమైశ్వర్యమతులం ప్రాప్స్యసే మత్పరిగ్రహాత్ | ఏతద్బుద్ధ్యా సమాలోచ్య మత్పరిగ్రహతాం వ్రజ || 114 ||
ఋషిరువాచ || 115 ||
ఇత్యుక్తా సా తదా దేవీ గంభీరాంతఃస్మితా జగౌ | దుర్గా భగవతీ భద్రా యయేదం ధార్యతే జగత్ || 116 ||
దేవ్యువాచ || 117 ||
సత్యముక్తం త్వయా నాత్ర మిథ్యా కించిత్త్వయోదితమ్ | త్రైలోక్యాధిపతిః శుంభో నిశుంభశ్చాపి తాదృశః || 118 ||
కిం త్వత్ర యత్ప్రతిజ్ఞాతం మిథ్యా తత్క్రియతే కథమ్ | శ్రూయతామల్పబుద్ధిత్వాత్ ప్రతిజ్ఞా యా కృతా పురా || 119 ||
యో మాం జయతి సంగ్రామే యో మే దర్పం వ్యపోహతి | యో మే ప్రతిబలో లోకే స మే భర్తా భవిష్యతి || 120 ||
తదాగచ్ఛతు శుంభోఽత్ర నిశుంభో వా మహాసురః | [మహాబలః] మాం జిత్వా కిం చిరేణాత్ర పాణిం గృహ్ణాతు మే లఘు || 121 ||
దూత ఉవాచ || 122 ||
అవలిప్తాసి మైవం త్వం దేవి బ్రూహి మమాగ్రతః | త్రైలోక్యే కః పుమాంస్తిష్ఠేదగ్రే శుంభనిశుంభయోః || 123 ||
అన్యేషామపి దైత్యానాం సర్వే దేవా న వై యుధి | తిష్ఠంతి సమ్ముఖే దేవి కిం పునః స్త్రీ త్వమేకికా || 124 ||
ఇంద్రాద్యాః సకలా దేవాస్తస్థుర్యేషాం న సంయుగే | శుంభాదీనాం కథం తేషాం స్త్రీ ప్రయాస్యసి సమ్ముఖమ్ || 125 ||
సా త్వం గచ్ఛ మయైవోక్తా పార్శ్వం శుంభనిశుంభయోః | కేశాకర్షణనిర్ధూతగౌరవా మా గమిష్యసి || 126 ||
దేవ్యువాచ || 127 ||
ఏవమేతద్బలీ శుంభో నిశుంభశ్చాపి తాదృశః | కిం కరోమి ప్రతిజ్ఞా మే యదనాలోచితా పురా || 128 ||
స త్వం గచ్ఛ మయోక్తం తే యదేతత్సర్వమాదృతః | తదాఽఽచక్ష్వాసురేంద్రాయ స చ యుక్తం కరోతు యత్ || 129 ||
|| ఓం || ఇతి శ్రీమార్కండేయపురాణే సావర్ణికే మన్వంతరే దేవీమాహాత్మ్యే దేవ్యా దూతసంవాదో నామ పంచమోఽధ్యాయః || 5 ||
(ఉవాచమంత్రాః – 9, త్రిపాన్మంత్రాః – 66, శ్లోకమంత్రాః – 54, ఏవం – 129, ఏవమాదితః – 388)

[download id=”400190″]